PANİK ATAK

PANİK ATAK NEDİR?

Kalbiniz hızla çarpıyor, nefes alamıyorsunuz ve hatta ölüyor ya da deliriyormuş gibi hissedebilirsiniz. Tedavi edilmediği takdirde panik ataklar panik bozukluğa ve diğer sorunlara yol açabilir. Normal yaşamın aktivitelerinden kendinizi geri çekmenize bile sebep olabilirler. Panik atak tedavi edilebilir ve ne kadar çabuk yardım alırsanız o kadar iyidir. Doğru tedavi ve kendi kendine yardım ile panik belirtilerini azaltabilir veya ortadan kaldırabilir ve hayatınızı kontrol altına alabilirsiniz.

Panik atak dehşet verici bir uyaran sonucu ya da hiçbir sebep olmaksızın gerçekleşebilir. Rahatlamış veya uyuduklarında bile olabilirler. Genellikle, panik uyandıran durum, bedeninizin savaş ya da kaç merkezini tetikleyerek tehlike altında olunduğu ve kaçamadığı bir durumda yaşanır. 10 dakika ya da daha fazla süre için ani korku ve aşırı sinirlilik yaratabilir. Fiziksel semptomlar ise; terleme, kalp çarpıntısı, hızlı nabız, bayılma hissi ve çıldırma duygusudur.

Hastalık en sık geç gençler ve erken yetişkinlik döneminde başlar ve kadınlarda erkeklerden iki kat fazla rastlanır. Hiç kimse panik bozukluğuna neyin neden olduğunu bilemez, ancak araştırmacılar aile öyküsü, stresli yaşam olayları, uyuşturucu, alkol ve abartılmış düşünme kalıpları da dahil olmak üzere biyolojik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonundan şüphelenir. Panik atak veya panik bozukluğu, sosyal fobi veya depresyon gibi başka bir bozukluğun parçası olarak da ortaya çıkabilir. Bireylerin diğer psikolojik bozukluklar sebebiyle panik atak geçirmesine sık rastlanır. Örneğin, sosyal anksiyete bozukluğu olan bir kişi, bir konferansta konuşma yapmadan önce panik atak geçirebilir ve obsesif kompülsif bozukluğu olan bir kişi, bir zorlamadan kaçındığında panik atak geçirebilir.

Panik bozukluğu olan hastaların birinci derecede yakınlarında panik bozukluğu ve panik atak görülme oranı %15-30 arası olduğu bulunmuştur.

PANİK ATAK BELİRTİLERİ

Panik atak belirtileri ve semptomları aniden gelişir ve genellikle 10 dakika içinde zirveye ulaşır. Nadiren bir saatten fazla sürerler, en çok 20-30 dakika içinde sona erer. Panik atak her an yaşanabilir. Mağazada alışveriş yaparken, sokakta yürürken, araba sürerken veya hatta evde kanepede otururken bile olabilir.

Tek bir panik atak sadece birkaç dakika sürebilse de, deneyimin etkileri kalıcı bir iz bırakabilir. Ataklarda hissettiğiniz yoğun korku, öz güveninizi olumsuz yönde etkileyebilir ve gündelik hayatınızda ciddi aksamalara neden olabilir. Sonunda, bu aşağıdaki panik bozukluk belirtilerine yol açar.

Panik atak belirtileri:

• Nefes darlığı veya hiperventilasyon
• Kalp çarpıntısı
• Göğüs ağrısı veya rahatsızlığı
• Titreme
• Boğulma hissi
• Gerçek dışılık hissi veya çevrenizden kopmak
• Terlemek
• Mide bulantısı
• Baş dönmesi
• Uyuşma veya karıncalanma hissi
• Isınma hissi
• Kontrolü kaybetmek veya çıldırma duygusu
• Ölüm korkusu

Belirtilerden 4 panik atak belirtisi görülmesi panik atak sorununu çağrıştırır.

Beklenti kaygısı: İki panik atak arasındaki süreçte normal hissetmek yerine, endişeli ve gergin hissedersiniz. Bu endişe, gelecekteki panik atak yaşama korkusundan kaynaklanmaktadır. Bu durum “korkmaktan korku duyma” kaygılanma durumudur.

Panik atak belirtileri, kalp hastalıkları, tiroid problemleri, solunum bozuklukları ve diğer hastalıkları taklit etme eğilimleri gösterir. Panik bozukluğu olan kişiler genellikle acil servislere veya doktorlara sık sık yaşamlarının tehdit altında olduğuna ikna olmuş olarak başvururlar.

PANİK ATAK TEDAVİSİ

Panik Atak Nasıl Geçer?

Panik ataklarınız varsa, ancak tanı konmuş bir panik bozukluk yoksa, yine de tedaviden faydalanabilirsiniz. Panik atak tedavisi geciktiğinde, daha da kötüye gidebilir ve panik bozukluğu veya fobiler haline dönüşebilir.

Doktorlar genellikle panik atak tedavisi için psikolojik terapi, ilaç tedavisi veya her ikisini birden beraber kullanmayı tercih ederek tedavi ederler. Sizin ve doktorunuzun kararı hangisi olursa olsun, zamana ihtiyaç duyacaksınız, bu yüzden sabırlı olmaya çalışın.

Panik atak bilişsel davranışçı terapi; Panik ataklarınızı sürdüren veya tetikleyen düşünce kalıpları ve davranışlarına odaklanır ve korkularınıza daha gerçekçi bir ışıkla bakmanıza yardımcı olur. Örneğin, araba kullanırken panik atak geçirdiyseniz, gerçekten gerçekleşecek en kötü şey nedir? Yolun kenarına doğru çekilmeniz gerekse de, arabanızı çarpmanız veya kalp krizi geçirmeniz mümkün değildir. Gerçekten felaket bir şey olmayacağını öğrendiğinizde panik deneyimi daha az korkunç hale gelir.

Panik bozukluğuna yönelik maruz kalma terapisi; Güvenli ve kontrollü bir ortamda paniklerinizi fiziksel olarak deneyimlemeniz ve böylece daha iyi bir şekilde başa çıkma yollarını öğrenmenize olanak tanır. Her maruziyet çalışmasında, bu içsel bedensel duyumlardan daha az korkarsınız ve panikleriniz üzerinde daha büyük bir kontrol duygusu hissedersiniz.

Panik atak ilaçları ve panik bozukluk için ilaç

İlaç, panik bozukluk semptomlarını geçici olarak kontrol etmek veya azaltmak için kullanılabilir. Bununla birlikte, sorunu tedavi etmez veya çözmez. Panik atak ilaçları ciddi vakalarda yararlı olabilir, ancak takip edilen tek tedavi olmamalıdır. Tedavi, panik bozukluğunun altında yatan nedenleri ele alan tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri gibi diğer tedavilerle kombine edildiğinde en etkilidir.

PANİK ATAKLAR İÇİN KENDİ KENDİNE YARDIM İPUÇLARI

Ne kadar güçsüz ya da kontrolden çıkmış olursanız olun, kendinize yardımcı olmak için yapabileceğiniz birçok şey olduğunu bilmek önemlidir. Aşağıdaki kendi kendine yardım teknikleri panik atağın üstesinden gelmenize yardımcı olmak için büyük bir fark yaratabilir:

• Panik atak ve anksiyete hakkında bilgi edinin. Sadece panik hakkında daha fazla şey bilmek sıkıntınızı gidermek için uzun bir yol olabilir. Panik yaşarken sahip olduğunuz hislerin normal olduğunu ve çıldırmayacağınızı öğrenmelisiniz.
• Sigara, alkol ve kafeinden kaçının. Bu maddeler, hassas olan insanlarda panik ataklarını tetikleyebilir. Ayrıca, diyet ilaçlarını dikkatli kullanın.
• Solunumunuzu nasıl kontrol edeceğinizi öğrenin. Derin nefes almak panik belirtilerini hafifletebilir. Nefesinizi kontrol etmeyi öğrenerek, endişeli hissetmeye başladığınızda kendinizi sakinleştirebilirsiniz. Ve eğer nefesinizi nasıl kontrol edeceğinizi biliyorsanız, korktuğunuz hislerin oluşma olasılığı da azalır.
• Pratik dinlenme teknikleri düzenli olarak uygulandığında, yoga, meditasyon ve kas gevşetme egzersizleri gibi aktiviteler vücudun gevşemesine yardımcı olur. Bu gevşeme uygulamaları sadece rahatlama sağlamakla kalmaz, aynı zamanda sevinç ve mutluluk duygularını da arttırır.
• Aile ve arkadaşlar ile daha fazla bağlantı kurun. Anksiyete belirtileri kendinizi izole ettiğinizde daha da kötüleşebilir, bu yüzden düzenli olarak sizi önemseyen insanlarla olun. Kimsenin olmadığını düşünüyorsanız, yeni insanlarla tanışmanın yollarını araştırın ve destekleyici arkadaşlıklar
• Düzenli egzersiz. Egzersiz, doğal bir rahatlatıcıdır,bu nedenle günde en az 30 dakika harekete geçmeye çalışın (üç adet 10 dakikalık seans da aynı derecede iyidir). Yürümek, koşmak, yüzmek ya da dans etmek gibi kollarınızı ve bacaklarınızı hareket ettiren ritmik aerobik egzersizler özellikle etkili olabilir.
• Yeterince dinlenin. Yetersiz ve kaliteli uyku kaygıyı daha da kötüleştirebilir, bu nedenle gecede yedi ila dokuz saat dinlendirici bir uykuya uyumaya çalışın.

PANİK ATAK GEÇİREN BİRİNE NASIL YARDIM EDİLİR?

• Panik atak geçiren bir arkadaşı ya da sevdiğini görmek korkutucu olabilir. Nefes alması anormal derecede hızlı ve sığ olabilir, baş dönmesi, titreme, terleme, mide bulantısı olabilir veya kalp krizi geçirdiklerini düşünebilirler. Paniğe kapılmış kişinin tepkisi ne kadar mantıksız olursa olsun, tehlikenin sevdiğiniz kişi için çok gerçek olduğunu hatırlamak önemlidir.
• Önce kendinizi sakinleştirin. Sakin olmak, anlamak ve yargısız olmak sevdiklerinizin panik atağı aşmasına yardımcı olacaktır.
• Nefeslerine odaklanın. Arkadaşınızın oturması için sessiz bir yer bulun ve birkaç dakikalığına yavaş, derin nefes almak için onları yönlendirin.
• Fiziksel bir şey yap. Birlikte kollarınızı kaldırın ve indirin ya da ayaklarınızı sallayın. Bu hareketler stresini azaltmak için yardımcı olabilir.
• Sevdiklerinize yardım istemek için cesaretlendirin. Panik atak bittiğinde, güven verin, sizden utanıyor olabilirler ve onları bu sorunları için profesyonel yardım almaya teşvik edin.

AGORAFOBİ NE DEMEK

Agorafobi alan korkusu demektir. Kişi, evinden çıkmaktan, kalabalık arasına karışmaktan, kapalı alanlara girmekten, ulaşım araçlarına binmekten korkar. Bu gibi yerlere gitmekten kaçınır veya oralarda bulunması gerekirse, olduğu süre boyunca büyük korkular yaşar.

Eğer agorafobiyseniz, utanç verici bir durumda panik atak geçirmekten korkuyorsunuz demektir. Ayrıca yardım alamayacağınız bir konumda panik atak geçirmekten de korkuyor olabilirsiniz. Bu korkular nedeniyle, birçok durumdan kaçınmaya başlıyorsunuz.

Agorafobinin panik atak ve panik bozukluğunun bir komplikasyonu olarak geliştiğine inanılmaktadır. Herhangi bir noktada gelişebilse de, agorafobi genellikle tekrarlayan panik ataklarınızın ilk bir yılı içinde ortaya çıkar.

Kaçınılan durumlara örnekler olarak;

• Alışveriş merkezleri veya spor alanları gibi kalabalık yerler.
• Otomobiller, uçaklar, metrolar ve diğer seyahat şekilleri.
• Panik atak geçirmekten utanç duyulacağı sosyal buluşmalar, restoranlar ve diğer durumlar.
• Fiziksel egzersiz.
• Alkol, kafein, şeker veya özel ilaçlar gibi panik yaratabilecek bazı yiyecekler veya içecekler.
• Birçok alanda güvende hissedememe, aşırı durumlarda sadece evde güvende hissedebilirsiniz.