Temel Korku: Çaresiz, yetersiz ve işe yaramaz olmak.
Temel Arzu: Yeterli ve yapabilir olmak (yapabilmek).
Anahtar sözcük yoğunlaşmaktır. Beş’lerin ilgi alanı gerçeğin nesnel dünyası ama yaşadıkları yer düşüncenin öznel dünyasıdır. Gerçeği anlamaya yönelik düşünce, saldırganlık gibi ani dürtülerin etkisi altındadır. (Bu dürtüler görüşleri çarpıtırsa çatışma çıkma olasılığı büyüktür.) Beş’lerin zihinleri son derece etkin ve canlıdır, yüksek motivasyona sahiptir ama aynı zamanda savunmacıdır ve bu zihin kızıştıkça öznel fikirler bilinçdışı olarak görüşlere yansır. Beş’ler ilgilerini çeken konuların ayrıntılarına o denli derinlemesine inerler ki sosyal ve bedensel olarak “kaybolurlar.” Bunun sonucunda beceriksizleşir ve hatta kabalaşırlar; toplum kurallarını tümüyle unuturlar. Dıştan bakıldığında yapısal örüntü, Beş’lerin dünya ve diğer insanlarla ilişkilerini kestikçe gerçekten uzaklaştıklarıdır. Genel örüntü, çelişkili birçok durum ortaya çıkarır: Merak ve geri çekilme, dâhil olma ve ayrılma, derine dalma ve savunmaya geçme, saldırı ve saldırıdan korkma, çekici bulma ve itici bulma, vb.
Kendini soyutlamanın ve zihnin yapılandırdığı alanlara, fikirlere, kuramlara ve hayal unsuru alternatif gerçeklere kaçmanın kaçınılmaz sonucu, Beş’lerin Temel Arzularından (yeterli ve yapabilir olmak) uzaklaşmaları, Temel Korkularına (çaresiz, işe yaramaz, yetersiz olmak) teslim olmalarıdır. Eğer Beş’ler düşüncelerinin gerçekliğini nesnel verilerle kontrol etmezlerse kendi iç dünyalarında tümüyle kaybolmaya ve gerçekten kopmaya mahkûmdurlar. Kendi beden ve ihtiyaçlarını unutmaları sonucunda bu dünyada işlevsel olabilme güvenlerini yitirirler. Bu durumda kendilerini sürekli tehdit altında ve bunalmış hissederler. Güçlü zihinleri onları korumak yerine deliliğe doğru iter.
Güçlü Tarafları
Beşler başkalarının desteğine gerek duymadan kişisel ilgi alanları üzerinde çalışabilirler. Duygularla bağ kurmayı bir tehlike olarak algıladıkları için, baskı altındaki insanlara yardımcı olabilirler. Duygusal bağımsızlık özellikleri, karar verme yeteneklerinin de etkili olmasını sağlar çünkü baskı altındayken duru bir zihinle düşünebilirler. Arkadaşları onlara gerektiğinde çekilebilecekleri bir özgürlük ve bağımsızlık verdiği sürece yaşam boyu dost olarak kalabilirler. Duygularının büyük bölümünü sözlü olmayan yollarla ifade edebilirler ve başkaları ile kurdukları soyut ve sözlü olmayan bağlara değer verirler.
Çekici Ortamlar
Beşler genelde bilinmeyen, yalnızca derin bilgi sahibi insanların oluşturduğu bir grubun ilgilendiği, ancak yine de çok önem verilen çalışma alanlarında uzmanlaşırlar. Onlar psikologların psikoloğu, şamanların şamanıdır. Tamamlanması bir ömür boyu süren ince bir veri kitabına benzerler.
Bilinmeyen bir kabilenin lisanı üzerine tanımlayıcı bir sözlük, üzerinde çok çalışılmamış akademik bir alan ve kütüphaneler onlar için ideal çalışma alanlarıdır. Gece vardiyasında çalışmaktan hoşlanan bir bilgisayar programcısı ya da mağazanın arka bölümündeki depoyu işleten görevli olabilirler.
İtici Ortamlar
Satış, pazarlama, halkla ilişkiler ve siyaset gibi açık rekabet ve doğrudan yüzleşme gerektiren tüm çalışmalar onlara itici gelir.
Yakın ilişkiler
Beşlerin temel sorunu hissetme korkusudur. Yakın ilişkiler, dikkati güçlü duygulardan ayırmaya dayalı temel savunma mekanizmasını zora sokar. Bu da, âşık bir Gözlemci’nin güçlü olumlu duyguların etkisi altında kalmak ile hiçbir şey hissetmeyi istememek arasında sıkışıp kalacağı anlamına gelir.
Beşler bir ilişkiyi zihinselleştirdiklerinde, bu ilişkinin tadına soyut ve bölümlendirilmiş bir şekilde varabilirler. Gözlemciler yalnız kaldıklarında duyguları ile düşüncelerini birbirine uydurmaya çalışırlar. Bu sayede, sonunda gerçek duyguları ile yeniden birleşebileceklerdir. Dikkatlerini yoğun duygulardan ayırdıkları ve duygularını zihinselleştirdikleri için genelde eşleri tarafından kendini sürekli geri çeken, dolayısıyla duygusal açıdan soğuk insanlar olarak algılanırlar.
Yakın ilişkilerin güçlü yönü, Beşlerin insanları pek çok soyut bağlantı düzeyinde değerlendirmesidir. Karşı tarafla ilk olarak zihinsel, daha sonra da duygusal açıdan bir bağlılık kurulur. Bu bağlılık bir kez kuruldu mu her ne kadar zaman ve enerji açısından belirli sınırları olsa da kalıcı olabilir.
Yakın ilişkilerin zayıf yönü, hissetmeyi istemek ile bağımsız olmayı istemek arasındaki ayrımın, yakın ilişkilerde en üst düzeye çıkmasıdır. Özellikle de planlanmamış karşılaşmalar gibi, duyguların kendiliğinden ortaya çıkmasına neden olan durumlardan güçlü, bir şekilde kaçınmaya çalışırlar. Bunun sonucunda da eş, kaçınılmaz olarak kendisinin etkin, harekete geçen ve Beş’e doğru yönelen taraf olması gerektiğini düşünecektir.
Hangi Kişilik tarzında olduğunu öğrenmek tabi ki çok önemlidir, lakin tarzınızın hangi seviyesinde olduğunu öğrenmekte bir o kadar önemlidir. Bu kadar emek verip tarzınızı öğrendiniz. Aşağıdaki butonu tıklayıp sadece 14 soru daha çözerek seviyenizi öğrenmenizi tavsiye ederiz.
Servetini zevk için kullanmaktansa artırmayı yeğleyen ünlü milyarder J. Paul Getty, Sigmund Freud, Emily Dickinson, Jeremy Irons, Buda, Meryl Streep, Franz Kafka vardır.
Tip 5’lerin Diğer Ünlü İsimleri:
Zuhal Olcay, Serdar Erener, Uğur Dündar, Uğur Mumcu, Ali Nesin, Bekir Coşkun, Ersun Yanal, Bill Gates, Bobby Fischer, Cem Yılmaz, Charles Darwin, Clint Eastwood, Daniel Faraday (Lost), David Lynch, Emin Çölaşan, Franz Kafka, Friedrich Nietzsche, Glenn Gould, Güntekin Onay, Isaac Asimov, Jane Goodall, John Cage, John Lennon, Kaan Kural, Karl Marx, Murat Beige, Murat Murathanoğlu, Pembe Panter (Pink Panther), Stanley Kubrick, Stephen Hawking, Agatha Christie, Albert Einstein, Alfred Hitchcock, Stephen King, Tim Burton, Umberto Eco, Ursula K. LeGuin.
